ارور 404 (Not Found) یکی از رایجترین خطاهای وب است و زمانی رخ میدهد که کاربر به صفحهای دسترسی پیدا کند که در سرور وجود ندارد. تنظیم ارور 404 در htaccess تجربه کاربری را بهبود بخشیده و به سئو سایت نیز کمک میکند.
با پیکربندی مناسب ارور 404، مدیران وب قادر خواهند بود صفحات گمشده را به شکلی حرفهای مدیریت کرده و از خروج کاربران از سایت جلوگیری نمایند. این تنظیم معمولا شامل تعریف مسیر اختصاصی برای نمایش پیام خطا یا ارجاع به صفحهای خاص مانند «صفحه یافت نشد» است. در ادامه بررسی خواهیم کرد که چگونه خطای 404 را برطرف کنیم.

خطای 404 چیست و چطور آن را رفع کنیم؟
معنای ارور 404 چیست؟ خطای 404 یا همان خطای “صفحه مورد نظر پیدا نشد”، یکی از آشناترین خطاهایی است که هنگام مرور وبسایتها با آن روبهرو میشویم. این ارور زمانی نمایش داده میشود که کاربر لینکی را باز میکند، اما صفحه یا فایل مربوطه دیگر روی سرور وجود ندارد یا آدرس آن تغییر کرده است.
رفع خطای 404 در وردپرس به چه صورت است؟ برای رفع این خطا، ابتدا باید لینکهای خراب را شناسایی کنید. ابزاری مثل Google Search Console یا افزونههای بررسی لینک شکسته در وردپرس، میتوانند در این زمینه کمک کنند.
سپس، میتوانید لینکهای حذف شده را به صفحات مرتبط دیگر ریدایرکت 301 دهید تا کاربران به مسیر درست هدایت شوند. علاوهبراین، میتوانید در فایل htaccess. سرور خود، صفحهای اختصاصی برای نمایش خطای 404 تعریف کنید.
دلایل ایجاد Error 404 چیست؟
از جمله دلایل بروز این ارور میتوانیم به موارد زیر اشاره کنیم:
حذف یا جابهجایی صفحه بدون ریدایرکت
یکی از اصلیترین دلایل بروز خطای Not Found، حذف شدن یک صفحه از سایت یا تغییر آدرس آن بدون انجام ریدایرکت 301 است. زمانی که لینک قدیمی هنوز در گوگل یا سایر بخشهای سایت وجود دارد، کاربران پس از کلیک با صفحهای مواجه میشوند که دیگر در سرور موجود نیست.
وارد کردن نادرست URL توسط کاربر
گاهی خطای 404 به دلیل اشتباه تایپی در آدرس صفحه مانند جا انداختن یک حرف، علامت یا پسوند فایل رخ میدهد. این نوع خطا به ویژه در سایتهایی با ساختار پیچیده URL بیشتر رخ میدهد. بهترین راهکار، طراحی لینکهای کوتاه، خوانا و سازگار با استانداردهای URL Friendly است تا احتمال بروز چنین خطایی به حداقل برسد.
لینکهای شکسته (Broken Links) درون سایت
وقتی درون سایت، لینکهایی به صفحاتی داده شده باشد که وجود ندارند، مرورگر کاربر به صفحه خطای 404 هدایت میشود. این خطا معمولا، پس از بهروزرسانی ساختار سایت یا حذف محتوا اتفاق میافتد. بررسی دورهای لینکها با ابزارهایی مانند Dead Link Checker یا Google Search Console کمک میکند تا چنین ایرادهایی بهموقع شناسایی و اصلاح شوند.
مشکلات موقتی یا اختلال در سرور
در برخی موارد، خطای 404، ممکن است ناشی از اختلالات موقتی در سرور باشد. مثلا اگر فایلهای مربوطه هنگام بهروزرسانی در دسترس نباشند یا کش مرورگر نسخهای ناقص از سایت ذخیره کرده باشد. پاکسازی کش، ریست هاست یا بررسی فایلهای .htaccess اغلب این نوع مشکل را برطرف میکند.
انتقال دامنه یا تغییر ساختار کلی سایت
اگر مالک وبسایت دامنه را عوض کرده یا ساختار مسیرها (URL Structure) را تغییر دهد اما ریدایرکتهای لازم را تنظیم نکند، کاربران و موتورهای جستجو به مسیرهای قدیمی هدایت شده و با خطای 404 مواجه خواهند گشت. در چنین حالتی، باید با ابزارهایی مثل Redirect 301 یا افزونههای مدیریت سئو مسیرهای جدید را تعریف کرد تا علاوه بر حفظ ترافیک، رتبه صفحات در نتایج جستجو از بین نرود.

آموزش تنظیم ارور 404 در فایل htaccess
در ادامه مراحل انجام تنظیم ارور 404 از طریق htaccess به صورت کامل و گامبهگام توضیح داده شده است.
مرحله 1: ساخت صفحه اختصاصی خطای 404
ابتدا باید یک صفحه جداگانه برای نمایش پیام خطا طراحی کنید، این صفحه میتواند شامل یک پیام دوستانه مانند «صفحه مورد نظر یافت نشد» و لینک بازگشت به صفحه اصلی سایت باشد. فایل را با نام 404.php (یا هر نام دلخواهی) ذخیره کرده و آن را در پوشهی اصلی سایت خود قرار دهید.
مرحله 2: ورود به File Manager از طریق cPanel
وارد کنترلپنل هاست خود شوید، در قسمت File Manager روی آن کلیک کرده و وارد پوشه public_html شوید. این پوشه محل اصلی فایلهای سایت شما است.
مرحله 3: پیدا کردن و باز کردن فایل .htaccess
در مسیر public_html فایل .htaccess را پیدا کنید. اگر این فایل را نمیبینید، در منوی File Manager روی گزینه Settings کلیک کرده و تیک Show Hidden Files dotfiles را فعال کنید. پس از مشاهده، روی فایل .htaccess راست کلیک کرده و گزینه Edit را انتخاب نمایید.
مرحله 4: افزودن کد ارور 404 سفارشی
حال کافی است کد زیر را در انتهای فایل .htaccess وارد کنید، این کد به سرور اعلام میکند که هرگاه صفحهای پیدا نشد، کاربر به فایل 404 سفارشی شما هدایت شود.
مرحله 5: ذخیره تغییرات و تست نهایی
پس از افزودن کد، فایل را ذخیره کنید. سپس در مرورگر، یک آدرس اشتباه از سایت خود را وارد نمایید (مثلا yourdomain.com/test123). اگر همهچیز درست انجام شده باشد، به صفحه 404 طراحیشدهی خود هدایت خواهید شد.
با اجرای این مراحل ساده، از این پس هر کاربری که روی لینکهای نامعتبر کلیک کند، به جای دیدن یک صفحه خام و ناخوشایند خطا، به صفحهی اختصاصی و حرفهای 404 شما منتقل میشود. این کار علاوه بر بهبود ظاهر سایت، باعث افزایش رضایت کاربر و حفظ ساختار حرفهای وبسایت خواهد شد.
چرا باید صفحه 404 سفارشی ایجاد کنیم؟
از جمله دلایل تنظیم ارور 404 در htaccess عبارت است از:
تاثیر صفحه 404 بر سئو
داشتن یک صفحه 404 سفارشی، نقش مؤثری در بهبود سئو سایت دارد. وقتی کاربران یا موتورهای جستجو با خطای 404 مواجه میشوند، اگر آن صفحه بدون ساختار باشد یا پیام ناخوشایندی نمایش دهد، موتورهای جستجو تصور میکنند سایت شما دچار مشکلات فنی است.
اما با طراحی صفحهای اختصاصی و استاندارد، میتوانید کاربر را به بخشهای مفید سایت هدایت کرده و از ایجاد خطاهای زنجیرهای جلوگیری کنید. این کار باعث میشود، موتورهای جستجو همچنان اعتبار سایت را حفظ کرده و نرخ پرش (Bounce Rate) کاهش یابد.
بهبود تجربه کاربری (UX)
صفحه 404 مناسب، بخشی از استراتژی تجربه کاربری است و میتواند حس مثبتی از برند شما ایجاد کند. کاربران هنگام مشاهده یک صفحهای خطادار، معمولا انتظار یک پایان ناخوشایند دارند، اما اگر این صفحه طراحی زیبا، پیام قابل درک و گزینههایی برای بازگشت یا جستجو در سایت داشته باشد، تجربه کاربری به مراتب لذتبخشتر میشود. اضافه کردن المانهایی مانند نوار جستجو، لینک به صفحه اصلی یا پیشنهاد مطالب مرتبط، باعث میشود کاربر احساس سردرگمی نکند.

جلوگیری از خروج کاربر از سایت
یکی از نتایج منفی نمایش یک صفحه خطای ساده و خالی، افزایش نرخ خروج کاربران از سایت است. اگر صفحه 404 شما هیچگونه راهنمایی به بازدید کننده ارائه ندهد، احتمال زیادی وجود دارد که او سایت را ترک کرده و دیگر بازنگردد.
رفع 404 Error در htaccess و ایجاد یک صفحه سفارشی با پیام صمیمی، محتوای جذاب یا پیشنهاد صفحات مرتبط میتواند مانع این اتفاق شود. هدف اصلی این صفحه باید نگه داشتن کاربر در محیط سایت باشد تا او دوباره به مسیر درست هدایت شده و احتمال تبدیل بازدید به تعامل یا خرید افزایش یابد.
چرا رفع خطاهای 404 برای سئو مهم است؟
دلایل اهمیت تنظیم ارور 404 از طریق htaccess برای سئو عبارت است از:
- جلوگیری از کاهش رتبه صفحات در نتایج جستجوی گوگل
- جلوگیری از اتلاف اعتبار لینکها (Link Juice) و از بین رفتن ارزش سئویی لینکهای داخلی و خارجی
- کاهش نرخ پرش (Bounce Rate) با هدایت کاربران به صفحات فعال و مفید
- کمک به ایندکس صحیح صفحات و جلوگیری از ایجاد خطا در خزیدن موتورهای جستجو
- حفظ تجربه کاربری مثبت و افزایش اعتماد بازدیدکنندگان به سایت
- امکان هدایت کاربران به صفحات جایگزین از طریق ریدایرکت 301 و حفظ ترافیک سایت
تفاوت ریدایرکت 301 با صفحه 404
ریدایرکت 301 به موتورهای جستجو اعلام میکند که یک صفحه به طور دائمی به آدرس جدید منتقل شده است و اعتبار سئویی آن نیز به مقصد منتقل میشود. اما صفحه 404، نشان میدهد که محتوای موردنظر وجود نداشته و هیچ آدرسی برای جایگزینی معرفی نشده است. در حالی که ریدایرکت 301 برای حفظ ترافیک و سئو استفاده میشود، صفحه 404 صرفا برای مدیریت خطا و تجربه کاربری به کار میرود.
جلوگیری از خطای 404 در وردپرس
برای رفع خطای 404 در وردپرس، ابتدا ساختار پیوندهای یکتا را از بخش تنظیمات بازسازی کنید تا مسیرها بهدرستی ثبت شوند. همچنین پس از تغییر آدرس صفحات یا حذف مطالب، از افزونههای ریدایرکت مانند Redirection برای هدایت لینکهای قدیمی به صفحات جدید استفاده نمایید. در نهایت، مطمئن شوید فایل .htaccess به درستی پیکربندی شده و توسط افزونهها یا تغییرات دستی خراب نشده است.
جمعبندی نهایی رفع Error 404 در htaccess
بهطورکلی، تنظیم ارور 404 در htaccess یکی از روشهای ساده اما بسیار موثر برای بهبود عملکرد و حرفهایتر شدن سایت است. با ایجاد یک صفحه اختصاصی برای خطاهای 404، میتوان تجربه کاربری را ارتقا داد، از افزایش نرخ خروج کاربران جلوگیری کرد و در عین حال ساختار سئو سایت را حفظ نمود.
این کار به مدیران وب کمک میکند تا کاربرانی که به صفحات حذف شده یا اشتباه وارد میشوند، به صورت هوشمندانه به صفحهای هدایت گردند که ضمن اطلاعرسانی مناسب، مسیر بازگشت به بخشهای اصلی سایت را نیز در اختیارشان قرار دهد.
سوالات متداول
ارور 404 چیست؟
زمانی که کاربران با وارد شدن به یک صفحه به مشکل برخورد میکنند و دلیل آن حذف شدن آن صفحه بخصوص و یا وارد کردن اشتباه آدرس سایت باشد، صفحه ارور 404 برای آنها به نمایش در میآید.
آیا ارور 404 تاثیر مخربی روی سئو دارد؟
بله، در صورتی که تعداد خطاهای 404 سایت شما افزایش پیدا کند موتورهای جستجو دیگر نتایج مرتبط با سایت شما را نمایش نخواهند داد و عملا سئو شما با تحریم روبرو خواهد شد.
چطور میتوان از بروز ارور 404 جلوگیری کرد؟
به صورت کلی دو راه موثر وجود دارد. یا باید صفحات پاک شده را به کمک ریدایرکت کردن به یک سری صفحه جدید متصل کرد و یا اینکه با ساخت یک صفحه جدید و با کمک فایل .htaccess کاربران خود را در یک نقطه جدید جمع کنید.
htaccess چیست؟
این فایل برای ارتباط بین توسعه دهنده و وب سرور طراحی شده و میتوانید با کمک آن به راحتی دستورات در سطح کلان را تنها با نوشتن چند خط کد ساده به سیستم منتقل کنید.
فایل .htaccess چیست و کجا قرار دارد؟
فایل .htaccess یک فایل پیکربندی برای سرورهای Apache است که در مسیر اصلی سایت (public_html) ذخیره میشود.
چطور میتوانیم صفحه سفارشی 404 بسازیم؟
کافی است یک فایل HTML یا PHP با عنوان مثلا 404.php بسازید، پیام خطا و لینک بازگشت به صفحه اصلی را در آن بگذارید و سپس در فایل .htaccess کد زیر را اضافه کنید: ErrorDocument 404 /404.php
اگر فایل .htaccess در هاست وجود نداشته باشد چه کنیم؟
گاهی فایل مخفی است، در File Manager → Settings تیک گزینه Show Hidden Files را فعال کنید. اگر باز هم نبود، میتوانید یک فایل جدید با نام .htaccess بسازید.
آیا تنظیم صفحه 404 بر سئوی سایت تاثیر دارد؟
بله، تنظیم ارور 404 از طریق htaccess باعث کاهش نرخ پرش و حفظ اعتبار لینکها میشود و گوگل این مورد را نشانه مدیریت صحیح ساختار سایت میداند.
تفاوت بین صفحه 404 و ریدایرکت 301 در چیست؟
صفحه 404 برای اعلام خطای “صفحه یافت نشد” است، در حالی که ریدایرکت 301 آدرس قدیمی را به مسیر جدید منتقل میکند تا اعتبار لینکها از بین نرود.
چطور میتوانیم خطای 404 در وردپرس را رفع کنیم؟
از پنل وردپرس به مسیر تنظیمات → پیوندهای یکتا بروید و روی ذخیره کلیک کنید تا ساختار URL بازسازی شود. در صورت نیاز، ریدایرکتهای لازم را با افزونه Redirection تنظیم نمایید.
من فرزانه یوسفی هستم؛ نویسنده و تولیدکننده محتوای وب. علاقه زیادی به تحقیق و نوشتن دارم و تلاش میکنم مطالب کاربردی و بهروز ارائه کنم تا مطالعه برای خوانندگان لذتبخشتر و مفیدتر باشد.



